چرا سفر به اعماق اقیانوسها دشوارتر از صعود به قله هاست؟

چرا سفر به اعماق اقیانوسها دشوارتر از صعود به قله هاست؟ چند دلیل ذکر کنید.

پاسخ :


الف) فشار فوق العاده زیادی است که می تواند موجب متلاشی شدن بافت های نرم شود. برآوردها نشان می دهد که فشار خردکننده اعماق معادل هشت تن به ازای هر اینچ مربع است و این میزان حدود هزار مرتبه بیشتر از فشار استاندارد جو است که بر سطح آب وارد می شود. (هر اینچ معادل 2.54 سانتی متر است)

ب) درجه حرارت آب نیز در اعماق بین 1 ـ تا 4 درجه سلسیوس متغیر است. این شرایط فیزیکی می تواند موجودات را محدود کند. چطور؟ حفظ حالت مایع در سلول ها بسیار مهم است، زیرا همه پیغام ها و سیگنال های عصبی و در عین حال مواد غذایی و... فقط تحت این شرایط مخابره و منتقل می شوند. سلول های همه حیوانات برای حفظ حالت مایع توسط غشاهای چرب احاطه شده اند؛ اما درجه حرارت پایین اعماق دریا و فشار فوق العاده زیاد باعث می شود که سلول ها حالت مایع خود را از دست بدهند و چربی آنها به شکل جامد دربیاید.

ج)کمبود نورخورشید

د) کمبود غذاو اکسیژن به دلیل کمبود جلبک ها وگیاهان

حقایقی در باره‌ی خط روز گردان

حقایقی در باره‌ی خط روز گردان


اگر هنگام سفر از شرق به غرب از خط روز گردان یا خط بین ‌المللی زمان (International Date Line) عبور کنید یک روز بر تعداد روزهای تقویم‌تان اضافه می‌شود و اگر از سمت غرب به شرق از این خط عبور کنید یک روز از تقویم‌تان کم می‌شود.
حتی با این که فاصله‌ی میان تانگا و ساموا ـ دو جزیره‌ای که در جنوب اقیانوس آرام قرار دارند ـ تنها 557 مایل است، اما فاصله‌ی زمانی میان این دو جزیره 24 ساعت است. اگر در تانگا ساعت 22:00 باشد در ساموا نیز ساعت 22:00 است، اما در تانگا روز یکشنبه 27 نوامبر است حال آن که در ساموا شنبه 26 نوامبر است. این تفاوت زمانی در این دو مکان را می‌توان به این حقیقت نسبت داد که این دو جزیره هر کدام در یک طرف خط روز گردان قرار دارند، یعنی خط فرضی‌ای که جدا کننده‌ی روزها بر روی زمین است.


خط روز گردان یک خط فرضی است که از شمال به جنوب اقیانوس آرام کشیده شده است و مشخص می‌سازد که روز تقویمی در کجا به پایان رسیده و روز بعد از کجا آغاز می‌گردد. این خط که در سر تا سر دنیا مورد پذیرش قرار گرفته است تقریباً در امتداد نصف ‌النهار °180 قرار دارد و تنها در برخی جاها دچار انحراف شده است تا اطمینان حاصل گردد هیچ کشوری از این لحاظ به دو قسمت تقسیم نمی‌گردد. اگر هنگام سفر به سمت شرق از خط روزگردان عبور نمایید 24 ساعت از تاریخ تقویمی کاسته می‌شود و اگر از سمت غرب از این خط عبور کنید 24 ساعت به تاریخ تقویمی اضافه می‌گردد. به همین ترتیب، در ازای هر °15 درجه که به سمت شرق حرکت کنید یک ساعت به زمان افزوده می‌شود و در ازای هر °15 درجه که به سمت غرب حرکت کنید یک ساعت از زمان کاسته می‌شود.
اگر به خاطر این خط فرضی نبود، فردی که از شرق به غرب سفر می‌کرد برای تکمیل سفر خود به یک روز تقویمی اضافه نیاز داشت. این همان چیزی است که دریا نورد پرتغالی فردیناند ماژلان در جریان دریا نوردی به دور زمین هنگام حرکت به سمت غرب تجربه نمود. حتی با این که خط روز گردان دو تاریخ تقویمی را از هم جدا می‌سازد، اما بر اساس قطع نامه‌ای که در سال 1884 در جریان کنفرانس نصف ‌النهار بین ‌المللی در واشینگتن به تصویب رسید هر روز جدید بر اساس نصف ‌النهار گرینویچ آغاز می‌شود.

موقعیت مکانی
در نصف ‌النهار °180، خط روز گردان درست در مقابل نصف ‌النهار درجه‌ی صفر قرار می‌گیرد. حتی با این که موقعیت مکانی این خط در هیچ یک از قوانین یا پیمان‌های بین ‌المللی دقیقاً مشخص نگردیده است، اما اکثر نقشه‌ها و کره‌های جغرافیایی موقعیت مکانی آن را در امتداد نصف ‌النهار °180 مشخص ساخته‌اند و تنها در چند مورد از این نصف ‌النهار فاصله می‌گیرد. این موقعیت مکانی بر مبنای اتفاق نظر انتخاب گردید و به این خاطر انتخاب شد که منطقه‌ای نسبتاً کم جمعیت است. این خط در نهایت در چند نقطه نیز منحرف گردید تا اطمینان حاصل گردد هیچ کشوری از لحاظ زمانی به دو قسمت متفاوت تقسیم نمی‌گردد. اگر این خط را بر روی نقشه‌ی جهان جستجو نمایید متوجه می‌شوید که یک خط زیگزاگ است.

موارد انحراف
اولین انحراف برجسته‌ی خط روزگردان در نزدیکی تنگه‌ی برینگ مشاهده می‌شود. این انحراف به این خاطر است که اطمینان حاصل گردد منطقه‌ی شمال شرق روسیه از ناحیه‌ی زمانی دیگر بخش‌های کشور جدا نمی‌گردد. به همین ترتیب، خط روز گردان به سمت غرب و به طرف جزایر الیوت منحرف می‌گردد تا اطمینان حاصل گردد آلاسکا از آمریکا جدا نمی‌گردد. اما برجسته‌ترین مورد انحراف خط روزگردان در نزدیکی کشور کیریبیاتی مشاهده می‌گردد. این خط در این نقطه تا نصف‌النهار °150 منحرف می‌شود تا این جزیره را دور بزند.
ما امروزه می‌دانیم که وقتی از خط روز گردان عبور می‌کنیم چه اتفاقی می‌افتد، اما این موضوع تا همین اواخر نا شناخته مانده بود. چنین چیزی باعث شد هنگامی که ماژلان در قرن 16 در تلاش جهت دریانوردی به دور دنیا یک روز را از دست داد هیجان و اضطراب ایجاد شود. حتی امروزه اگر از تانگا به ساموا سفر کنید زودتر از موقعیت زمانی مبدأ به مقصد می‌رسید

منظومه ی شمسی

                                                                             

چکیده :

منظومه ی شمسی یکی از منظومه های کهکشان راه شیری است و

دارای 10 سیاره می باشد که به ترتیب عطارد ، زهر ، زمین ،

مریخ، مشتری ، زحل ، اورانوس ، پنتون و پلوتون و x  نام دارند .

طبق نظریه ی پژوهشگران بجز زمین در هیچ کدام سیارات

حیات دائمی نیست گروه تحقیقاتی ما در نظر دارد.

که به مطالعه در مورد سیارات مختلف منظومه شمسی به

روش کتابخانه ای با استفاده از کتاب ها ، مقالات مختلف،

مجلات  و اینترنت بپردازد واطلاعاتی را کسب کند .

در این تحقیق به این نتیجه رسیدیم که هر سیاره دارای

نظر ، شرایط آب و هوایی ، جنس و شکل مختلفی

دارد و بعضی از آنها مثل دما وشرایط آب و وهوایی

به فاصله ی سیاره از خورشید بسته است و هر سیاره

دارای تعدادی قمر است که به دور سیاره در حال چرخش هستند .

کلید واژه : منظومه ی شمسی ،کهکشان،  سیاره .

 

 

فهرست مطالب

   موضوع                                                                                                  صفحه

مقدمه...........................................................................................................................1

اهداف و سئوالات پژوهشی..........................................................................................2

طرز تشکیل سیارات..................................................................................................4-3

عطارد.......................................................................................................................7-5

زهره......................................................................................................................10-8

زمین .........................................................................................................................11

مریخ....................................................................................................................15-12

هرمز زیبای سرخ رو(مشتری)...............................................................................17-16

زحل....................................................................................................................21-18

 اورانوس...........................................................................................................25-22

نپتون...................................................................................................................28-26

پلوتون........................................................................................................................29

سیاره ی دهم (ایکس)...............................................................................................30

روش تحقیق............................................................................................................31

نتیجه گیری.............................................................................................................32

محدودیتها..............................................................................................................33

پیشنهادات...............................................................................................................34

منابع ......................................................................................................................35

پیوست..................................................................................................................36

 

  

 مقدمه

بررسی قدمت جهان و آن چه در آن است به تخصص و صبر و حوصله ای دراز می طلبد . همان گونه که می دانید بروز وظهور کل کائنات هستی به میلیاردها سال می رسد . لیکن انسان ذی شعور همواره در طی سالیان متوالی به شکل های مختلف در پی کسب شناخت در مورد ناشناخته های آن بوده است ، در این راستا امری که انسان به طور پیاپی به تأمل در مورد آن پرداخته است شناخت  کره ی خاکی خود و همسایگان مجاور آن می باشد .

ما انسان ها هر صبح که سر از بالین برداشته و نظری سطحی به آسمان می اندازیم نا شناخته های زیادی را جلوی چشمانمان ظاهر می گردد از قبیل : زمین – سیارات – ستارگان و تغییر و تحولات جوی – خورشید و گرما و سرمای موجود و .....

لذا محرکی که پژوهشگران را ترغیب نموده تا در انجام این پژوهش پیش قدم شوند پاسخ به سؤالات زیر می باشند .

-        ما در کجای کائنات هستی قرار داریم ؟

-        ویژگی های منظومه شمسی چیست ؟

-        سیارات مجاور زمین دارای چه ویژگیهای خاصی هستند ؟

-        چه شباهتهایی بین سیارت وجود دارد ؟

-        آیا انسانها غیر از کرة زمین میتوانند در سیاره دیگر نیز زندگی کنند ؟ ( یا شرایط زیست موجودات در آن وجود دارد).

 

 

اهداف تحقیق

هدف کلی :

آشنایی با سیارات منظومه ی شمسی

اهداف جزئی :

-        آشنایی با فاصله ی سیارات از کره ی زمین

-        آشنایی با ویژگی های هر کدام از سیارات ( سرعت چرخش ، آب و هوایی و...)

-        آشنایی با تفاوت ها و شباهت های سیارات منظومه ی شمسی

سوالات پژوهشی :

پژهشگران در پی پاسخ گویی به سؤالات زیر می باشند .

1-    هر کدام ازسیارات منظومه ی شمسی دارای چه ویژگی هایی می باشند ؟

2-    چگونه میتوان با توجه به ویژگی های سیارات زمینه ی بهره برداری از آن ها را فراهم کرد ؟

3-    چرا بعضی ازسیارات کمتر مورد توجه بشریت قرار گرفته است ؟

 -------------------------------------------------------------------------------------------------------     

همه می دانیم که در جهانی که   بسر می بریم در کل جهان هستی پدیده های گوناگونی وجود دارد حال با توجه به عنوان پژوهش به بررسی ویژگیهای هر یک از سیارات موجود در یکی از منظومه های موجود در آسمان می پردازیم .

به اعتقاد دانشمندان تا کنون منظومه شمسی دارای10 سیاره است که پژوهشگران به بررسی نزدیکترین سیاره به خورشید شروع کرده و به دورترین آنها خواهند رسید .

طرز تشکیل سیارات

در بیرون مرکز ابر ، غبارها و گازها نازکتر بودند . این مواد درون دایره ای از گازهای داغ جمع شدند . با سرد شدن گازها ، ذرات ریز به وجود آمدند در نزدیکی مرکز ابر فقط عناصر سنگی توانستند به ذرات جامد تبدیل شوند . در مناطق دورتر از خورشید ، از گازهای در حال سرد شدن ، مواد یخی به وجود آمد .ذرات این مواد ، با یک دیگر برخورد کرده و به هم چسبیدند ، آن ها توده های بزرگی به وجود آوردند . برخی از این توده ها نسبت به توده های دیگر به سرعت بزرگ شده و جرم فزایندة آن ها موجب پیدا شدن جاذبه ی بیشتر گردید . جاذبه ی زیاد در توده های بزرگ سبب شد که آن ها مواد بیشتری را به خود جذب کرده و بسیار سریع تر بزرگ  شوند و سیارات را به وجود آورند . سیارات عبارت اند از عطارد ، زهره ، زمین ، مریخ ، پلوتون ، مشتری ، زحل ، اورانوس و ...

سیارات تشکیل شده در نزدیکی خورشید ، به خاطر حرارت آن بسیار گرم شده اند. کشیده شدن گازهای داغ ،  مخصوصاً اگر سبک باشند ، نسبت به گازهای سرد به وسیله نیروی جاذبه به سختی انجام می گیرد . سیارات کنار خورشید ، هیدروژن و هلیوم سبک را که بیشترین مواد چرخنده در زمان به وجود آمدن منظومه ی خورشیدی را تشکیل می دادند ، نتوانستند در خود نگه دارند . از این روست که سیارات مجاور خورشید نسبت به سیارات دورتر از آن بسیار کوچکتر هستند . سیارات مجاور خورشید غالباً از سنگ تشکیل شده اند و مرکز آن ها نیز فلزی است . از این رو آن ها را سیارات سنگی می نامند کره ی زمین یکی از آن هاست .

سیاره های عطارد ، زهره ، زمین ، مریخ ، نیز جزء آن هاست . سیاراتی که دورتر از خورشید تشکیل شده اند نسبت به سیارات نزدیک به خورشید سردتر بودند که آن ها توانستند این گازها را تحت جاذبه ی خود قررا دهند . این امر باعث شد که این سیارات بزرگتر شده و نیروی جاذبه آن ها نیز افزایش یابند . شرایط به وجود آمده موجب شد که بازگازهای زیادی دور خود جمع کنند .

این سیارات که شامل مشتری ، زحل ، اورانوس ، نپتون ، از گازهای هیدروژن و هلیم است که به دلیل بزرگی آن ها را غول پیکران گازی می نامند .( آسیموف، ص 1370 ، 8 , 7,  5)

  عطارد

عطارد یا تیر نخستین و نزدیکترنی سیاره منظومه شمسی به خورشید است . از نظر اندازه نسبت به دیگر سیارات بعد از پلوتو کوچکترین آن ها نیز به حساب می آید . قطر آن 4880 کیلومتر است . این سیاره در یک مدار بیضی شکل به دور خورشید می گردد که خروج از مرکز آن 2506/0 است . نزدیکترین فاصله آن از خورشید تنها9 /45 میلیون کیلومتر دورترین فاصله آن 7/69 میلیون کیلومتر فاصله دارد . لذا همواره در اطراف خورشید حضور دارد و برای ما تنها در هنگام طلوع و غروب قابل رویت است . این سیاره بسیار گرم است و درجه حرارت سطح آن در هنگام روز به حدود 427  درجه سانتیگراد و در شب به 173 درجه زیر صفر کاهش می یابد . عطارد هر 88  روز یک بار یک دور به گرد خورشید می چرخد ( دوره تناوب نجومی ) . درحالی که در مدت 5/58  روز یک دور به دور خود می چرخد ( حرکت وضعی ) . در عطارد هیچ گونه جوی وجود ندارد ، ولی برخی مطالعات وجود مقدار کمی گاز هلیوم را که گفته می شود از طریق بادهای خورشید به گرد این سیاره قرار گرفته اند اثبات می کند . شکل ظاهری این سیاره بسیار آبله گون است و چهره ای شبیه به کره ماه دارد .

حداکثر فاصله زاویه ای که این سیاره با خورشید دارد حدود 28 درجه است ( از دید زمین ) . هنگامی که زاویه کشیدگی این سیاره در حدود 10 درجه است ، ازدرون تلسکوپ به صورت هلال باریکی دیده می شود . لیکن زمانی که میخواهد از پشت خورشید عبور کند قرص روشن خود را به ما نشان نمی دهد . با توجه به 7 درجه انحراف مدار گردش این سیاره به دور خورشید این سیاره درهر بار گردش ازجلوی خورشید عبور نمیکند . بلکه از بالا یا پایین خورشید می گردد . درطول 100 سال عطارد تنها دو بار همچون نقطه تاریک و سیاه رنگی از مقابل قرص خورشید عبور می کند . که به ترانزیت یاعبور معروف است که آخرین آن در سال 1383 بود .( www. Roshd.ir)

 

حفره های کوچک و یا بزرگ بسیاری در سطح آن دیده می شود که حکایت از برخورد شهاب سنگهای کوچک و بزرگ دارد البته قطر برخی از دهانه ها به ده ها کیلومتر می رسد . برخی از این دهانه ها محل خروج مواد مذاب است که امروزه با سنگهای مذاب پر شده اند ومانند کوه های آتشفشانی هستند .

گر چه از گذشته نسبتاً دور ، این سیاره با کمک تلسکوپ مورد مطالعه قرار  می گرفت ، ولی از سال 1974 میلادی با پرواز سفینه مارینر 10 از کنار عطارد چندین هزار عکس از دشتهای مسطح و گودالهای کم و بیش بزرگ ، به ایستگاه های زمینی مخابره شد. مارینر 10  میدان مغناطیسی زمین را در اطراف این سیاره کشف کرد. این سیاره به علت گرمای زیاد در روز و دمای بسیار پایین در شب و نبود جو ونداشتن آب به شکل مایع در سطح یا عمق آن هیچ گونه امکانی برای پیدایش شکلی ازحیات ایجاد نکرده است در عین حال عطارد هیچ قمری ندارد. در این حالت سنگهای این سیاره به شدت منبسط می شوند و پس از غروب آفتاب و شب طولانی آن دما به شدت پایین می رود . علت آن هم نبودن جو در اطراف این سیاره است که دما را تعدیل نمی کند ، سرد و گرم شدن سنگها در شب و روز و استمرار این امر طی قرون و اعصار تنها یک نوع فرسایش مکانیکی در سطح این سیاره به وجود می آورد . که به متلاشی شدن سنگها می انجامد . اختلاف دما در دو سوی این سیاره درمیان سیارات منظومه شمسی منحصر به فرد است .

تنها طوفانهای مغناطیسی ازسوی خورشید مقداری اتم های هلیوم باردار را در اطراف میدان مغناطیسی این سیاره به دام انداخته و فشار جوی ناچیزی ( به میزان کمتر از یک میلیاردیم فشار جوی زمین ) ایجاد کرده است . برای خنثی کردن جاذبه سطحی این سیاره در خارج شدن از سطح آن تنها به سرعتی به اندازه 25/4 کیلومتر بر ثانیه نیاز است . درحالی که در مورد زمین این مقدار حدود 11 کیلومتر بر ثانیه می باشد که به این سرعت ، سرعت گریز می گویند .

نام کوئی پر، کاوشگر نامی سیارات نیز به یکی ازگودالهای بزرگ سیاره عطارد به قطر 25 کیلومتر تعلق یافته است .

دانشمندان معتقدند بر اثر برخورد سهمگین یک شهاب سنگ با این سیاره در گذشته بسیار دور، امروزه در نقطه مقابل این برخورد رشته کوه هایی ظاهر شده اند . در هرحال شهاب سنگها سطح این سیاره را در امان نگذاشته اند . محل اصابت این برخورد عظیم که امروزه رشته کوههای بلند و مدوری آن را احاطه کرده که به حوضه کالوریس به قطر 1300  کیلومتر شهرت یافته است . چگالی این سیاره به میزان 4/5  گرم بر سانتیمتر مکعب تخمین زده شده که اندکی بیشتر ازچگالی زمین است . این حقیقت دانشمندان را بر آن داشته است که تصور کنند مرکز این سیاره از فلزات سنگینی مانند آهن تشکیل شده است که با توجه به حرکت آرام چرخشی این سیاره به دور خود میدان ضعیف مغناطیسی در خود ایجاد کرده است . فشار بادهای خورشیدی این میدان ضعیف را در جهت مقابل خورشید بسیار فشرده کرده و در پشت آن بسیار گسترانده است . گروهی دیگر ازدانشمندان پیدایش میدان مغناطیسی در عطارد را به وجود میدان مغناطیسی سنگواره ای نسبت می دهند که ار روزگاران قدیم حاصل شده و باقی مانده است . درهر حال علت واقعی این میدان معلوم نیست .

   

زهره

زهره پرنورترین سیاره در میان ستارگان و سیارات آسمانی است . فقط خورشید و ماه از آن پر نورتر اند . بر  خلاف بسیاری از سیارات ، زهره در آسمان هرگز از خورشید فاصله چندانی نمی گیرد ، از این رو فقط پیش از طلوع یا غروب آفتاب دیده می شود . هنگامی که در شرق خورشید قرار می گیرد ، همچون جواهر در آسمان شامگاهی  می درخشد و به ستاره ی شامگاهی موسوم است . هنگامی که در غرب خورشید است ، پیش از سپیده دم می درخشد و ستاره ی صبحگاهی نامیده می شود.    (ص 7)

سیاره زهره داغ ترین سیاره ی منظومه شمسی است آنقدر داغ است که سرب در آن ذوب می شود. آسمان سیاره ی زهره به رنگ نارنجی درخشان می باشد و برف های پیاپی در آن می درخشند. (محمدی و قالی باف ، 42)

گالیلئو گالیه ، ستاره شناس ایتالیایی ، نخستین کسی بود که تلسکوپ را اختراع کرد و مورد مطالعاتی در مورد زهره پرداخت و متوجه شد که این سیاره ، مانند قمر زمین دارای اهله است . گاه به صورت قرص کامل است ، زمانی نیمی از آن روشن است و زمانی دیگر به صورت هلال دیده می شود . براساس نظریه قدیمی که همه چیز به گرد زمین می گردید. لازم بود که زهره همیشه به یک حالت دیده شود . این واقعیت که زهره تغییر حالت می داد به اثبات این قضیه کمک کرد که سیارات از جمله زمین به دور خورشید می گردند . (ص 9)

هنگامی که زهره و زمین در یک سوی خورشید قرار می گیرند ، فاصله ی زهره تا زمین به 3811 میلیون کیلومتر می رسد . این فاصله به جزماه کمترین فاصله ی یک جرم بزرگ دیگر با زمین است ، در سال 1761 رویداد نادری موسوم به عبور خورشید رخ داد و آن عبور زهره از برابر صفحه ی کامل خورشید بود . بارصد عبور زهره از برابر صفحه ی خورشید ، ستاره شناسان توانستند پی ببرند که جو زهره ابری است . هنگامی که زهره را مشاهده میکنید فقط ابر زرد رنگی می بینیم . این ابرهای ضخیم سالهای بسیار مانع آن شد که اختر شناسان بتوانند سطح زهره را مورد مطالعه قرار دهند – با وجود آن که زهره نزدیکترین سیاره به زمین است . (ص 11)

با وجود این که زهره به خورشید بسیار نزدیک است زهره حرارت زیادی را خیلی بیشتر از زمین جذب می کنند ، دانشمندان بر این تصور بودند که ابرهای زهره احتمالاً نور خورشید را منعکس میکنند و مانع زیاد گرم شدن سطح آن می شوند .

برخی از دانشمندان مریخ را سیاره ای پیرو زهره را همانند زمین قبل دایناسورها    می دانستند و آنان زهره را در دنیایی گرمسیر یا اقیانوسهایی گرم و حیات گیاهی و جانوری فراوان تصویر میکردند . چون زهره تقریباً هم اندازه ی زمین است ، بسیاری ازمردم آن را خواهر توأمان زمین می دانستند           ( صفحه ی 12 )

در سال 1956  اختر شناسان تابش گسیل شده از زهره را ردیابی کردند . آنان ثابت کردند که زهره بسیار گرم است . گرمتر از آب جوش . سپس اختر شناسان دریافتند که رأس ابرهای زهره نیز گرم است . ولی هنوز نمی توانستند دمای سطح سیاره را تعیین کنند .( ص 15)

در سال 1962  مارمیز 2 نخستین کاوشگر آمریکا که جهت مطالعه زهره فرستاده شده بود از کنار آن گذشت . وسایل درون کاوشگر نشان داد که سطح زهره گرم است .تقریباً 477 درجه سانتیگراد تا آن  حد گرم که سرب را ذوب می کند . جو زهره تقریباً به طور کامل از ( co2 ) کربن دی اکسید تشیل شده و فاقد اکسیژن است ابرهای آکنده از آذرخش آن حاوی آب همراه با اسید سولفوریک است .( ص 16)

کاوشگران همگی یک چیز را مشخص می کنند که زهره خواهر زمین نیست زیرا اندازه اش کاملاً متفاوت است و سطح آن بسیار گرم و خشک و اقیانوسی وجود ندارد . هم چنین جو زهره با جو زمین فرق دارد . هوای زهره از 98 درصد کربن دی اکسید و کمی نیتروژن تشکیل شده هوای زمین شامل 78 درصد نیتروژن ، 21 درصد اکسیژن و یک دهم درصد کربن دی اکسید است . (ص 19)

243 روز طول می کشد تا زهره یک بار به دور محورش بچرخد( زمین 24 ساعت) . علاوه بر این ، زهره درست در جهت عکس حرکت وضعی زمین می چرخد . زمین وبیشتر سیارات دیگر در خلاف جهت عقربه ساعت از غرب به شرق می چرخند ولی زهره در جهت حرکت عقربه ی ساعت از شرق به غرب می چرخد.(ص 21)

مقایسه زهره با زمین

سیاره

قطر

مدت حرکت وضعی

مدت حرکت انتقالی

قمر شناخته

نیروی جاذبه در سطح

نزدیکترین- دورترین فاصله تا خورشید

حداقل زمان رسیدن نور به زمین

زهره

12101

Km

243 روز

224 روز و 3 ساعت

ندارد

88/0

1089-1074

میلیون کیلومتر

2 دقیقه و 6 ثانیه

زمین

12753 km

23 ساعت و 56  دقیقه

365 روز و 3 ساعت

1

1

152- 147 

 میلیون کیلومتر

-

( آسیموف ، 21 – 7 )

 

  

زمین :

فقط شما قسمت سطحی سیاره ای را که روی آن زندگی می کنیم و زمین نام دارد، می بینید . شاید شما هم بعضی از مردمان قدین فکر کنید که زمین مسطح است اما زمین در واقع کره ای بسیار بزرگ است که در فضا حول محور فرضی خود می چرخد زمین دارای یک پوسته ی سنگی نازک است . سطح زمین صاف نیست ، بلکه کوههاو دره ها در روی آن پدید آمده اند . در بعضی از نقاط زمین پوششی از خاک وجود دارد و در مکان هایی دیگر بیابانهایی پوشیده از ماسه و سنگ یا یخ دیده می شود . نزدیک  سطح زمین از آب پوشیده شده است. درزیر دریاها انواع سنگ های سخت ماسه ی وجود دارد . هزاران سال قبل، مردم تصور می کردند خورشید هر روز سرتا سر آسمان را می پیماید . آنان زمین را ساکن فرض می کردند ؛ اما امروزه ما می دانیم که خورشید ساکن است و زمین به دور آن می چرخد . زمین – مانند یک فرفره ی چرخشی –  نیز حول محور فرض اش می چرخد . چرخش کامل زمین حول محورش 24 ساعت طول می کشد در طول مدتی که یک نیمه از زمین رو به خورشید قرار می گیرد آن جا روز و نیمه ی دیگر که پشت به خورشید است را شب می دانیم و هم چنین زمین دارای یک قمر یعنی ماه است که در شب همراه ستاره ها در آسمان هستند .

در منظومه ی شمسی نه سیاره وجود دارد که احتمالا همه مانند زمین ابتدا به صورت مجموعه ای از سنگ و غبار گازی شکل بوده اند و به دور خورشید می چرخند . زمین به تدریج به صورت گلوله ای از سنگ مذاب در آمد ؛ سپس همچنان که بزرگتر و سنگینتر می شد حرارت خود را از دست داد و یک پوسته ی نازک روی آن شکل گرفت . این تغییر و تحول میلیون ها سال طول کشید .                       ( محمدی و قایلباف ، 10 , 9)

 

مریخ  (بهرام )

بهرام یا مریخ چهارمین سیاره در سامانه خورشیدی است که در مداری طویل تر از زمین و با سرعتی کمتر از زمین حرکت می کند . هر یک باری که به بدور خورشید می چرخد معادل 687  روز (روز زمین ) طول می کشد و شب و روز کمی طولانی تر از کرده زمین است .

بزرگی بهرام حدوداً نصف زمین است و قطر آن 6790 کیلومتر می باشد ( مقایسه کنید با قطر زمین : 12756 کیلومتر ) .

جو بهرام سرخ فام است و در آسمان شب از زمین نیز سرخی آن دیده می شود . کره بهرام دو ماه کوچک به نام های فوبوس و دیموس دارد که شکلی نامنظم دارند . این دو ماه احتمالاً شهاب  سنگ هایی هستند که در مدار بهرام به دام افتاده اند ، اگر شخصی در کره مریخ باشد مشاهده خواهد کرد که فوبوس سه بار در یک روز طلوع و غروب شبیه به یک ستاره خواهد بود تا یک قمر.

مریخ سیاره ای قرمز می نامند زیرا خاک و صخره های آن قرمز رنگ است بادهای ملایم ، گردو خاک آن را به فضا باشند که باعث می شود تا آسمان آن ، صورتی رنگ به نظر آید . اول، تصور می شود که در مریخ حیات  وجود داشته باشد ؛ اما تاکنون موجود زنده ای در آن یافت نشده است شاید روزی انسان برای زندگی به مریخ برود زیرا مریخ شبیه ترین سیاره به کره ی زمین است .

(محمدی و قالیباف ، 8383 45 ).

بهرام ، سیاره سرخ فام منظومه خورشیدی ، نصف زمین قطر دارد و مساحت سطح آن برابر با مساحت خشکی های روی زمین است . همانند زمین ، یخ های قطبی ، دره های عمیق ، کوه ، غبار ، طوفان و فصل دارد . در دشت های آن مانند ماه ، گودال های حاصل ازبرخورد سنگ های آسمانی دیده می شود ، با وجود اندازه کوچکش ، بلندترین قله سامانه خورشیدی یعنی کوه المپوس و بزرگترین دره سامانه خورشیدی در این سیاره پیدا شده است .

فرسوده بودن بیشتر دهانه های برخوردی سیاره بهرام نشان دهندة فعالیت زیاد زمین شناختی در این سیاره است .

روزهای بهرام 24 ساعت و 37 دقیقه طول می کشد . از آن جا که محور سیاره بهرام همانند زمین 24 درجه کج است در این سیاره نیز فصل های سال وجود دارند . اما هر سال بهرامی تقریباً دو برابر سال زمینی یعنی 678 روز به درازا می کشد .

ویژگیهای فیزیکی

مریخ شعاعی در حدود نصف شعاع زمین دارد . همچنین مریخ از زمین کم چگال تر است ، طوری که حجمی برابر 15% و جرمی برابر 11% زمین دارد . مساحت سطح آن تنها اندکی کم تر از مجموع سطوح خشکی های زمین است . مریخ نسبت به عطارد بزرگتر و دارای جرم بیشتر و در نتیجه چگال تر است . این موضوع سبب شده است نیروی گرانش بیشتری در سطح عطارد وجود داشته باشد .

مریخ از نظر اندازه ، جرم و جاذبه سطح ، حالتی بین زمین و ماه (ماه و زمین ) دارد؛ ماه قطری برابر نصف قطر مریخ دارد ، در حالیکه قطر دو برابر قطر مریخ است ، زمین دارای جرمی در حدود ده برابر جرم مارس است ، در حالیکه جرم ماه ده برابر کم تر از مریخ است . ظاهر سرخ فام – نارنجی رنگ مریخ در اثر وجود آهن (III) اکسید که بیشتر به هماتیت یا زنگ آهن مشهور است ، به وجود آمده است .

 

  

خاک

در ژوئن 2008 اطلاعات به دست آمده توسط کاوشگر فینیکس ثابت کرد که خاک مریخ دارای اندکی خاصیت بازی (قلیایی ) و همچنین حاوی موادی مانند منیزیم ، سدیم ، پتاسیم و کلر ، که وجود همه آنها برای حیات و رشد موجودات زنده ضروری است ، می باشد . محققان خاک به دست آمده از منطقه ای نزدیک قطب شمال مریخ را با مقداری خاک باغچه زمینی مقایسه کردند و به این نتیجه رسیدند که خاک مریخ برای رشد گیاهانی چون مارچوبه (آسپاراگوس ) مناسب است .

در آگوست 2008 ، کاوشگر فینیکس با انجام آزمایشات ساده شیمیایی ، مثل مخلوط کردن آب زمین با خاک مریخ ، با هدف تعیین Ph خاک مریخ ، نشانه هایی از نمک پرکلرات پیدا کرد ، که این موضوع تئوری دانشمندان بسیاری را که ادعا کرده بودند خاک مریخ به طور قابل ملاحظه ای دارای خاصیت بازی است ، تایید کرد . ph خاک مریخ 3/8  اندازه گیری شد .

وجود پرکلرات بر سطح مریخ ، البته در صورتی که قطعی شود ، خاک مریخ را بیش از آن چیزی که تاکنون از آن شناخته شده است عجیب و متفاوت می کند . البته آزمایشها و بررسی های بیشتری در این مورد لازم است ، چرا که این احتمال وجود دارد که پرکلرات یافت شده بر سطح مریخ ناشی از منبعی زمینی ، مثلا خود کاوشگر (چه در نمونه ها و چه در تجهیزاتش ) بوده باشد .

جو

جو زمین شامل 77 درصد نیتروژن و 21 درصد اکسیژن است . در حالی که در جو مریخ 95درصد دی اکسید کربن ، 3% نیتروژن ، 6% آرگون و فقط مقدار ناچیز اکسیژن و آب وجود دارد . جو سیاره سرخ بسیار رقیق است ، به طوری که فشار جوی سطح آن ، معادل یک صدم فشار جو زمین در سطح دریاست . علاوه بر این جو مریخ محافظ خوبی در برابر تابش های مرگبار فضایی نیست .

بیشتر مناطق بهرام بسیار سرد است . دمای هوا در قطب های آن می تواند تا 130 درجه زیر صفر پایین برود .

به دلیل رقیق بودن هوای بهرام ، دمای هوا به سرعت تغییر می کند . مثلا فقط لحظاتی پس از طلوع خورشید دما در سطح بیش از 20 افزایش می یابد . در هر لحظه دمایی که پای شما احساس می کند (هوای نزدیک سطح ) با دمای هوای اطراف سر شما ممکن است تا 20 درجه اختلاف داشته باشد . به این ترتیب اگر روی استوای بهرام باشید ، دمای سطح 20 درجه سلسیوس و دمای اطراف سر شما صفر درجه است .

در بهرام بارهایی با سرعت زیاد (متجاوز از 200 کیلومتر بر ساعت ) می وزد که سبب می شود غبارها در ارتفاع 40 کیلومتری معلق بمانند علت ایجاد این بادها غالبا اختلاف دما توام با اختلاف فشار است .

خروج از مرکز

خروج از مرکز مریخ متغییر است و از 009/0  درجه تا 104/0  درجه تغییر می کند اکنون خروج از مرکز 093/0  درجه است مدت زمان این تغییر صدها سال تا هزاران سال تغییر می کند .

 

 هرمز زیبای سرخ رو (مشتری)

«مشتری » که در فارسی آن را » هرمز» می نامند، بزرگترین سیاره ی منظومه ی شمسی است و بعد از تیر، ناهید، زمین و بهرام قرار گرفته است. در واقع، این سیاره پنجمین سیاره بعد از خرشید است.

ایرانیان برای نام گذاری سیاره ها از اسطوره های فارسی استفاده کرده اند. برعکس عربها که نام بیشتر سیاره های منظومه شمسی را از اسطوره های رومی و یونانی گرفته اند. هرمز نیز در واقع از نام » اهورامزدا« گرفته شده است. در فارسی برای مشتری، انواع نامهای مشتق شده از اهورامزدا  مثل » هورمز، هرمزد، ارمزد یا اورمزد » به کار رفته است در عربی نامهایی « سعد اکبر» ، « مشتری» ، « منتهی الارب» یا احور» به آن داده شده است. در زبانهای دیگر نیز آن را « زئوس» یا « ژوپیتر » می نامند.

سطح این سیاره از ابرهای ضخیم زرد، قرمز، قهوه ای سفید رنگ، پوشیده شده است منطقه هایی را که رنگ روشن دارند « ناحیه » و منطقه تاریکتر را «کمربند» نامیده اند.

مدار چرخش هرمز به دور خورشید کمی بیضی شکل است.

اگر روی هرمز زندگی می کردید، برای دیدن سال جدید باید 12 سال زمینی انتظار بکشید؛ اما برای اینکه روز بعدی این سیاره فرا برسد، فقط باید 9 ساعت و 56 دقیقه صبر کنید به عبارت دیگر، هرمز بسیار سریع به دور خود می چرخد. دانشمندان می گویند این چرخش ، سریعتر از چرخش سیاره های دیگر است.

وزن شما بر روی این سیاره بیش تر از زمین خواهد بود.

نیروی جاذبه هرمز 4/2 برابر بیش تر از سطح زمین است .

بنابراین ، جسمی که ترازوهای زمینی ، وزن آن را یک صد کیلو گرم نشان می دهند ،در روی هرمز وزنی معادل 240 کیلو خواهد داشت .وزن شما روی این سیاره چقدر است ؟ اگر دوست داشتید، بنشینید و محاسبه کنید!

بارزترین جلوه سطح هرمز، وجود لکه ی بزرگ سرخ رنگ است. این لکه در واقع، یک توده ی گازی چرخان است که به گردباد شباهت دارد. قطر لکه ی بزرگ 3 برابر قطر زمین است. رنگ قرمز و قهوه ای ممکن است ناشی از مقدار کم فسفر و گوگرد موجود در آن باشد. این لکه با سرعت 360 کیلومتر در ساعت می چرخد. هرمز سیارهای بسیار زیبایی است . سطح آن را ابرهایی با رنگهای متنوع تشکیل داده اند که از آمونیاک ساخته شده اند.

دمای هوا در ابرهای بالاتر این سیاره در حدود منفی 145 درجه سانتی گراد است. اما هر چه به قسمت های زیرتر این ابرها برویم ، دما هر چه به قسمت های زیرتر این ابرها برویم، دما بالاتر می رود.

دانشمندان تا کنون هیچ مدرکی از وجود حیات در این سیاره نیافته اند.

 

   سیاره زحل :

سیاره ای گوش دار :

گالیله اختر شناس ایتالیایی نخستین کسی بود که در سال 1610 زحل را در درون تلسکوپ مشاهده کرد . در آن زمان زحل دورترین سیاره ای منظومه شمسی به شمار می رفت و او نمی توانست آن را به وضوح ببیند . به نظر می رسید که در دو طرف زحل گوشهایی وجود دارد ( ص 6)  . دو سال بعد گوشها ناپدید شدند و گالیله از این واقعه ی سخت پریشان شد . در سال 1655 ، اختر شناسی هلندی موسوم به کریستین هویگنس با تلسکوپی پیشرفته تر زحل را مشاهده کرد و متوجه شد که گوش های زحل در واقع گوش نیستند بلکه حلقه ها به دور زحل کشیده شده بودند هنگامی که زحل حرکت انتقالی خود را به دور خورشید انجام می داد او توانست حلقه ها را از زاویه های مختلفی مشاهده کند ، گاه حلقه ها را  از پهلو می دید . در این هنگام قطر آن ها به قدری کم بود که به نظر می رسید ناپدید شده اند . به همین دلیل بود که گالیله ، تلسکوپش چندان پیشرفته نبود ، تصور کرد حلقه ها ناپدید     شده اند . (ص 7)

 سیاره ی غول پیکر :

 زحل از نظر بزرگی دومین سیاره ی منظومه ی شمسی است . قطر آن تقریباً 120000 کیلومتر است که حدود 5/9 برابر قطر زمین است . جرم زحل یک سوم جرم مشتری است ولی 95 برابر جرم زمین است به همین دلیل سیاره ای غول پیکر به شمار می رود . زحل دورتر از مشتری است و فاصله ی آن ها تا خورشید تقریبا km 1416000000  است با توجه به این فاصله ی زیاد در اثر نیروی  جاذبه ی خورشید بر زحل ضعیف است در نتیجه سرعت حرکت انتقالی آن فقط  سرعت حرکت انتقالی  زمین است . حرکت انتقالی زحل کُند است و تقریباً 5/29 سال زمین طول می کشد تا یک  بار به دور خورشید برگردد . (ص9)

دنیای ابری

چرا از زحل  تا این حد سبک است ؟ دوگاز سبک هیدروژن وهلیوم فراوانترین ماده در جهان هستند . زحل عمدتا از این دو گاز ساخته شده است . هنگامی که زحل راازدرون تلسکوپ مشاهده میکنیم ، در واقع کره ی جامدی نمی بینیم بلکه جوی غلیظ وضخیم رامشاهده میکنیم . این جو علاوه بر هیدروژن و هلیوم شامل مقدار کمی مواد دیگر است .

این مواد ابرهایی با رنگهای مختلف پدید آورند که همان سطح زحل است که ما از درون تلسکوپ مشاهده می کنیم زیرا این جو ضخیم شاید دنیای کوچک جامدی ازصخره و فلز قرار گرفته باشد.

زحل چرخان : زحل کره ی بسیار عظیم و چرخنده ای است پر از مایع به وسیله ی نیروی جاذبه نگه داشته می شود .

هفت حلقه ی سرد : حلقه های زحل ازتکه های درخشان یخ ، و میلیون ها گلوله ی برف تشکیل شده اند . (محمدی و قالیباف ، 1383 ، 67 )

  

حلقه جواهر طبیعت :

زحل را حلقه های پهنی ار احاطه کرده اند . حلقه ها بسیار پهن اما خیلی نازکندعرض درخشانترین بخشها تقریباً 72000 کیلومتر است ولی ضخامتشان فقط 150 متر است به همین دلیل هنگامی که حلقه ها را از پهلو نگاه میکنیم به نظر می رسد که محو شده اند . زحل دارای دو حلقه ی اصلی است . این دو حلقه را فضایی ازهم جدا کرده است که نخستین بار اختر شناسی به نام جیووانی کاسینی آن را یافت .این فضا (شکاف کاسینی) خوانده می شود . بیرون از شکاف حلقه کاسینی حلقه A و داخل شکاف کاسینی و نزدیک به زحل حلقه B قرار گرفته است اختر شناسان چند حلقه  کم نور در خارج وداخل این دو حلقه ی اصلی یافته اند . (ص 14)

چند حلقه

در واقع از صدها حلقه ی کوچک ظریف تشکیل شده که نزدیک به هم قرار گرفته اند و بین آن ها فاصله ی کمی وجوددارد . حلقه های زحل ازنزدیک همچون صفحه ی گرامافون به نظر می رسند . (ص )16

منظومه ی شمسی کوچک

زحل دست کم 23 قمر طبیعی دارد و شاید قمرهای دیگری نیز یافت شود .

قمرهای زحل در مسافت بسیار وسیعی راکنده شده اند . اطلس ، نزدیکترین قمر به زحل ،  تقریباً در فاصله ی 77300 کیلومتری از بالای ابرهای زحل قرار گرفته است. فوتبه ، دورترین قمر شناخته شده ی زحل ، تقریباً 10521600 کیلومتری آن قرار گرفته شده است. این دو فاصله معادل 5/27 برابر فاصله ماه تا زمین است . زحل دارای پیچیده ترین منظومه ی قمرهای طبیعی است .(ص 18  )                        

زحل سیاره ی منحصر به فرد منظومه ی شمسی است . فاصله ی آن از خورشید 1427 میلیون کیلومتر است  روز طول می کشد تایک دور کامل دور خورشید بچرخد ولی فقط 10 ساعت و 14 دقیقه چرخش کامل به دور خودش است زمان میبرد . حلقه های زیادی دور زحل وجود دارد که  جنس همه آنها از گاز است و جنس زحل نیز از گاز است. رنگ زحل زرد است و 96 برابر زمین سنگینتر است در حالی که حجم آن 7/743 بیشتر از زمین است .  (صادقی  ونیک آیین ، 1385 ، 866 )

زحل با حلقه های درخشان که قسمت میانی آن را احاطه کرده اند سیاره ی بسیار زیبایی است . این سیاره با سرعت زیادی به دور خود می چرخد وابرها را به درون حلقه های اطراف خود می کشد .                    (محمدی و قالیباف ، 1383 ، 46 )

 

 

اورانوس

مدار و چرخش :

فاصله متوسط آن از خورشید 3 میلیارد کیلومتر ( 20 واحد نجومی است )

در مدار آن بی نظمی هایی دیده شده است به علت کجی محور چرخش آن از90 درجه بیشتر و برابر 98 درجه یا دقیقتر 54597 است . نزدیکتر ترین فاصله آن به زمین 27.200 میلیون کیلومتر است خروج از مرکز آن 0742/0  بوده که بسیار به دایره نزدیک است . به علت اینکه این سیاره 98 درجه انحراف دارد در یک چهارم حرکت آن به دور خورشید یکی ازقطب هایش به سمت زمین است ویک چهارم  بعد استوایشویک چهارم پس ازآن قطب مخالف و در انتها دوباره استوایش به سمت زمین خواهد بود . نور خورشید در اورانوس 400/1 نور خورشید در زمین است .

اولین بار عناصر مداری آن در سال 1783 توسط پیر سیمون لاپلاس محاسبه شدبی نظمی در مدار آن اولین بار توسط جان کوچ آدامزو در سال 1841 مطرح شد و او پیشنهاد داد که جاذبه سیاره ای کشف نشده بر آن تاثیر میگذارد .در سال 1845 اوربین ل وزیر مستقلا شروع به پژوهش در زمینه مدار اورانوس پرداخت . در 23 سپتامبر 1846 یوهان گوتفیلد گاله سیاره را کشف و نام نپتون را بر آن نهاد .

کجی محور

تنها ناهید مجی محور بیشتری ازاورانوس و برابر 177 درجه دارد . اما علت این کجی احتمالا برخورد جسمی به ابعاد زمین به این سیاره و در اوایل دوران زندگی اش بوده است .

  

بینایی

ازسال 1995 تا 2006 قدر ظاهری اورانوس بین 6/5 + تا 9/5 + متغییر بوده است و در صورتی که در حالت ایده آل چشم غیر مسطح توانایی دیدن قدر 5/6 را داردا ( این به این معنی است که  میتوان در شرایط ایده آل این سیاره را دید ) اندازه زاویه ای این سیاره بین 4/3 تا 7/3 ثانیه قوسی متغییر است اما در حالت مقابله به 6/3 ثانیه قوسی می رسد . در صورتی که اندازه زاویه ای زحل 16 تا 20 ثانیه قوسی ومشتری بین 32 تا 45 ثانیه قوسی است .

 

ساختار درونی :

جرم این سیاره برابر (0013/ 0 ± 6810 / 8) × 10² kg , 536 / 14 برابر زمین است وچگالی آن 25/1 برآورد می شود در نتیجه احتمال میرود از جو بسیار ضخیم ، گوشه ای مایع و هستهای جامد و کوچم تشکیل شده باشد . شتاب گرانشی آن نیز 90 درصد شتاب گرانشی زمین تخمین زده شده است . دمای بخش مایع آن 3300 درجه سانتیگراد و هسته آن « 7000 درجه سانتیگراد است .

جو :

در جو آن هیدروژن ( به شکل 2h ) و 12 درصد هلیوم و مقدار کمی متان وجود دارد اما از آنجایی که متان به شدت نور قرمز را جذب میکند این سیاره به رنگ آبی مایل به سبز دیده می شود . بررسی مادون قرمز حاکی از آن است که دمای این سیاره برابر 58 درجه کلوین است . در ارتفاعات بالایی آنبادهایی با سرعت 300 تا 400 متر می وزند .و البته گردبادهایی نیز در  آن وجود دارند که به شکل لکه هایی دیده میشوند .

تصاویر رایانه ای نشان می دهد ابرهای آمونیاکی به بزرگی  2 تا 4 کیلومتر در زیر جو اورانوس ودر ارتفاعات پایین قرار دارند و این ابرها در استوا در طی 15 ساعت یک بار دور سیاره میزنند ولی در نزدیکی قطب اینمقدار به 15 ساعت می رسد . به نظر می رسد این  سیاره دارای یونسفر قوی باشد .

حلقه ها

حلقه های اورانوس در ده مارس 1977 در رصد خانه ایربورن ناسا و توسط جیمزالیوت کشف شد بدین گونه که قبل وبعد ازاختفای یک ستاره پشت اورانوس ، نور ستاره متناوبا کم وزیاد می شد وبا بررسی های انجام گرفته در آن هنگام ثابت شد این سیاره 5 حلقه دارد وبعدا به 9 حلقه رسید بعد ازگذر ویجر 2 ازاورانوس به یازده حلقه افزایش یافت . این حلقه ها به ترتیب از بیرونی ترین به درونی ترین عبارتند از : اپسیلون ، U1R1986 ، دلتا ، گاما ، اتا ، بتا ، آلفا ، 6 ، 5 ، 4 و 1986u2r پهنای حلقه  اپسیلون به صد کیلومتر می رسد خرده ریزهای آن بین 13 تا 6/13 سانتی متر است اما پهنای بقیه حلقه ها از 10 کیلومتر تجاوز نکرده و از خرده ریزهای حلقه اپسیلون  کوچکترند اما کل حلقه آلبدونی برابر 5 درصد دارد .

میدان مغناطیسی :

میدان مغناطیسی این سیاره 55 تا 5/58 درجه نسبت به محور چرخش آن تفاوت دارد . پیش بینی می شود که مرکز مغناطیسی آن در مکان متفاوتی نسبت به مرکز سیاره و با فاصله ای حدودا 8000 کیلومتری باشد . ویجر 2 اثبات نمود که در اطراف اورانوس میدان مغناطیسی قوی  قرار دارد اما شدت آن یک دهم میدان مغناطیسی زحل است با این حال قدرت آن به طور متوسط 50 بار نیرومند تر از میدان مغناطیسی زمین است و دنباله ای به طول 000/465 کیلومتر دارد .

 

 

قمرهای طبیعی اورانوس :

اورانوس 27 قمر طبیعی دارد که از آن ده قمر توسط ویجر 2 کشف شد . ( 9 قمر در ژانویه 1996 کشف شده و در نام آنها 1996 وجود دارد ویک قمر در 31 دسامبر 1995 کشف و در نام آن 1995 وجود دارد . ) بیرونی ترین قمر آن اوبرون وبزرگترین قمر آن تیتانا با قطر 580/1 دو قمر کوردلیا و اوفلیا لبه های حلقه اپسلیون را جاروب میکنند .(wiki/ i اhttp://wikikpedia.org /wiki)

  

نپتون

نپتون هشتمین سیاره نزدیک به خورشید و چهارمین غول گازی است.ازلحاظ اندازه وساختار شبیه به سیاره همسایه اش ، سیاره اورانوس ، میباشد . جو آبی رنگ ودرخشان این سیاره بخاطر وجود گاز متان در آن است . شکلهای ابر مانند متعددی روی این سیاره وجود دارند که مهمترین آنها لکه سیاه بزرگ نام دارد  . این لکه ، مجموعه طوفانی عظیمی به بزرگی کره زمین است . شکلهای ابر مانند نپتون توسط سریعترین بادهای منظومه شمسی با سرعتی معادل 2200 کیلومتر در ساعت ( 1370 مایل در ساعت ) جابجا میشوند زیر این ابرها ، جبه ای ازیخ و گاز و هسته ای سنگی و کوچک قرار دارد .

لکه سیاه بزرگ :

لکه سیاه رنگ ولکه سیاه کوچک و چرخه هایی بیضی شکل در جو نپتون هستند که بوسیله سریعترین بادهای منظومه شمسی ، درجهت عمس چرخش نپتون حرکت میکنند . ابر کوچکی به نام اسکوتر که ازنوع ابر سیروس است ، در ارتفاع متفاوتی نسبت به لکه ها قرار دارد که باد کمتری در این نقطه می وزند . موقعیت این ابر نسبت به هسته نپتون ثابت مانده ودر جهت چرخش نپتون ، در مخالف جهت حرکت لکه هاست ، حرکت می کند .

لکه سیاه بزرگ ، انبوهی ازگازهای مختلف که در وسعت به اندازه سطح زمین  ،با سرعتی حدود 1000 کیلومتر در ساعت ( 620 مایل در ساعت ) معادل سرعت صوت ، روی سیاره نپتون در حرکت است . بادهای نپتون سرعتی دو برابر سرعت فوق دارند که حدوداً 10 برابر سرعت گردباهای سطح زمین است.

  

حلقه های نپتون :

در مدتی کمتر از 100 میلیون سال ، تریتون وارد محدوده روش نپتون (کوتاهترین فاصله ازیک جسم اصلی که در آنیک جسم تابع می تواند بدون آنکه توسط نیروهای جاذبه متلاشی شود ، دور بزن) خواهد شد . نیروهای کششی می توانند قمرهایی که در این محدوده قرار دارند را بسته به نوع مواد تشکیل دهنده شان متلاشی کنند . احتمال دارد تریتون به سنگریزه هایی تبدیل شده و حلقه های زیبا به دور نپتون تشکیل دهد .

حلقه های نپتون در فاصله 40000 تا 63000 کیلومتری ( 25000 تا 39000 مایلی ) نپتون گسترده شده اند .این حلقه ها بسیار تیره هستند ، یکی از آنها عریض و سه حلقه دیگر باریک می باشند . نام حلقه های آدامز و لووریه ازنام دو ستاره شناس که وجود و موقعیت سیاره نپتون را پیش بینی کرده بودند ، گرفته شده است . نام حلقه گاله از نام ستاره شناس آلمانی ، یوهان گاله ( 1910 – 1812 ) ، که نپتون را کشف نمود گرفته شده است . کاوشگر فضایی ویجر 2 انبوهی ازمواد حلقوی در حلقه آدامز کشف نمود که ستاره شناسان هنوز توضیحی برای وجود آنها نیافته اند .

 

قمرهای نپتون :

قبل از آنکه ویجر 2 در سال 1989 به مطالعه نپتون بپردازد ، از هشت قمر نپتون فقط تریتون و نیراید شناخته شده بودند و تریتون سردترین جسمشناخته شدهدر منظومه شمسی است که دمای سطح آن 235- درجه سانتیگراد ( 391- درجه فارنهایت) است . جو رقیقی ازنیتروژن در اطراف این قمر وجود دارد .

 

مدار نامنظم نپتون :

ما تاکنون فقط توانسته ایم 9 سیاره را در منظومه شمسی شناسایی کنیم ، اما آیا سیاره های دیگری نیر در این منظومه وجود دارند ؟ به نظر بعضی از ستاره شناسان بی نظمی هایی که در مدار نپتون مشاهده شده ممکن است توسط سیاره دهم که جرم زیادی داشته و خارج ازمدار پلوتون قرار دارد ایجاد شده باشند . اینس فرضی سیاره ایکس نام گرفته است . مخالفین این فرضیه بر این عقیده اند که منظومه شمسی دارای ماده کافی برای تشکیل سیاره علاوه بر 9 سیاره دیگر نبوده و همچنین تشکیل  این سیاره در چنین فاصله ای مطابق با عمر منظومه شمسی نیست . نپتون بعد از پلوتون ، دورترین سیاره از خورشید و ازلحاظ بزرگی چهارمین سیاره منظومه شمسی است . کوچکترین غول گازی بوده و مانند سایر غولهای گازی ، حلقه هایی از غبار وذرات دیگر در اطراف خود دارد .( www.roshd)

<> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <> <>

فاصله متوسط از خورشید

میلیارد ک 49/4

قطر استوا

کیلومتر 49528

مدت حرکت وضعی

ساعت 20/19

مدت حرکت انتقالی

روز زمینی 79/164

سرعت مداری

کیلومتر در ثانیه 47/5

دمای ابر فوقانی

درجه سانتیگراد -220

( جرم ( زمین = 1

14/17

(چگالی متوسط 0 آب =1

64/1

(جاذبه (زمین =1

20/1

تعداد قمر

8

 

پلوتون :

پلوتون ودر مقایسه با سیارات دیگر گوی کوچک یخی است که در حاشیه ی منظومه خورشید قرار دارد . دورترین سیاره ی منظومه خورشیدی ، دیگر یک غول پیکر نیست. پلوتون حتی  از سیارات درونی منظومه ی خورشیدی نیز کوچکتر است . این سیاره آخرین عضو کشف شده ی  منظومه ی خورشیدی بوده و تاریکترین آنها محسوب می شود مدار پلوتون کج است و ازاین رو احتمال هیچ برخوردی با پنتون وجود ندارد .ودر سال های اخیر معلوم شدکه پلوتون ازسنگ و گاز تشکیل نشده است . بلکه ازانجماد آب و مواد مشابه دیگر در دماهای بسیار پایین این سیاره را به وجود آورده اند .

یک دور کامل به دور خورشید 2484 سال طول می کشد و چرخش کامل به دور محور خودش 153 ساعت طول می کشد . فاصله ی آن ازخورشید 5900 میلیون کیلومتر است و 1 قمر دارد .         ( صادقی ونیک آیین ، 1385 ، 866 )

 

  سیاره ی دهم :

در حدود 70 سال پیش ستاره شناسان متوجه شدند که سیارات کناری طبق محاسبات آن ها حرکت نیمکنند . آن ها احتمال دادند که سیاره ی دهمی در آن سوی نپتون وجود دارد که هنوز کشف نشده است .ایشان آن سیاره را سیاره ی ایکس می نامند . و ممکن است ازپلوتون بزرگتر باشد و جاذبه ی این سیاره است که حرکت سیارات کناری را غیر عادی ساخته است .این سیاره بیرونی ترین عضو منظومه ی خورشیدی است .(محمدی  و قالیباف  ، 1383 ، 1370 ، 48 ، 17 )

 

  

  روش تحقیق:

در این تحقیق روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای بوده و همچنین بعضی از مقالات  از مجلات و اینترنت اخذ شده است .

 

 تیجه گیری :

جهانی که در آن زندگی می کنیم مکانی بسیار بزرگ است . علاقه انسان به شناخت و آگاهی ازفضایی که در آن زندگی می کنیم یک امر طبیعی است . در سالهای اخیر ابزارهای مختلفی برای شناخت جهان اختراع شده است ( ماهواره ها ، فضا کاوها و ... ) که اطلاعات زیادی را به ما میدهد .همان گونه که طی مقاله ملاحظه کردیم همواره انسانها در پی شناخت سیارات بوده وسعی کرده است در پی شناخت ، راههای تسلط و بهره گیری از آنها را پیدا کند .

بطور مثال در سالهای اخیر در کشورمان فردی بنام هادی حسینی مخترع برتر جهان در مورد مریخ مطالعه کرده و موفق به اختراع دستگاهی شده است که در سیاره مریخ بتواند آب تولید کند ویا افراد دیگری که در پی راه اندازی مسافرتهای فضایی می باشند وایستگاهای فضایی رادایر کرده اند .

در نهایت پژوهشگران مقاله امید دارند روزی از کسانی باشند در جهت شناخت محیط پیرامون خود و جهان هستی گامهای بلندی برداشته و بتوانند نام خود و کشور عزیز ایران را بر دیوارهای ماندگار  هستی حک نمایند .

  

محدودیت ها :

-        اجبار در انتخاب عنوان تحقیق (فقط دو مورد عنوان مطرح شده است )

-        محدودیت زمانی(همزمان بودن انجام تحقیق باتحصیل وامتحانات )

-        محدودیت اطلاعات پژوهشگران در مورد فرایند علمی تحقیق .

-        محدودیت در دسترسی به اساتید راهنما .

 

 پیشنهادات :

-        تشکیل کارگاههای پژوهش در مورد فرایند علمی پژوهش.

-        ایجاد وافزایش مکانهای اطلاع رسانی در زمینه نجوم .

-        استفاده ازافراد مجرب ومتخصص درکانونهای نجوم موجود در استان زنجان.

-        اختصاص رشته نجوم در کناررشته های موجود دبیرستانی .

-        برگزاری اردوهای مربوط به نجوم .

-        بازدید از رصد خانه های کشور

-        امکان دسترسی  دانش آموزان به تحقیقات انجام شده در این زمینه .

-        برگزاری همایش کشوری بین پژوهشگران دانش آموزی.

-        انتخاب پژوهشهای نمونه کشوری ودر دسترس بودن آتنها  در کتابخانه های مدارس کشور

 

  

منابع :

1-    آسیموف : ایزاک . منظومه ی خورشیدی . ترجمه عادل ارشقی ( 1370 ) .تهران. نشر نگار

2-    آسیموف : ایزاک.پلوتون و ترجمه : عادل ارشقی (1370) تهران .انتشارات نشر نگارش .

3-    آسیموف : ایزاک . زهره : رازی سر به مهر . ترجمه » محمد رضا غفاری .انتشارات : نشر فرهنگ اسلامی

4-    آسیموف : ایزاک .مشتری غول پیکر .ترجمه : محمد رضاغفاری (1374) .انتشارات دفتر نشر فرهنگ اسلامی .

5-    آسیموف : ایزاک . زحل با حلقه های زیبا .ترجمه : محمد رضاغفاری (1374) .انتشارات :دفتر فرهنگ اسلامی

6-    سالک  ف . سیاره ی ما . ترجمه :سوزان پیکر (1375) . تهران.انتشارات مدرسه.

7-  گروه مؤلفان DK . دانشنامه ی کودک و نوجوان . مترجم : زهرا محمدی ، قاسم قالیباف و همکاران (1383) ، .انتشارات ، پیام آزادی.

8-    شیرین آیین (1385) .انتشارات :دانش پرور . شماره 6 .

9-    فرهادیان ، فریبا . (1387). هرمز زیبای سرخ رو مجله رشد نوجوان ، http://fa.wikpedia.org/wiki - 10

Htt:sayare.627.tripod.com/mayome-shamee. 88/10/27 - 11

12 - 5 بعد ازظهر     88/10/5      www.roshd.ir

 

 

 

پیوست :

قمرهای سیارات منظومه شمسی :

عطارد : بدون ماه

زهره : بدون ماه

زمین : یک ماه

مریخ : دوماه کوچک

مشتری : 4 عدد = که ماه های آن کوچک است

زحل : 1 ماه بزرگ و تعدادی ماه کوچک و متوسط

اوانوس :  تعدادی ماه متوسط

نپنتون :  یک بزرگ و یک ماه کوچک

پلوتون : یک ماه کوچک

 (کتاب منظومه ی خورشیدی، آسیموف ، 1370 ، 17)

{"cb":15,"fn":"a428_antartica.jpg","hh":314,"hw":161,"id":"xCOJEsKtjK8CMM:","is":"449\u0026nbsp;\u0026#215;\u0026nbsp;875","isu":"banki.ir","ity":"jpg","msm":"اندازه‌های بیشتر","msu":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAQSUgnEI4kSwq2Mrxo-CxCwjKcIGjUKMwgBEg2RAbQBjwEQD0YwLz89GiDp-GVXZsY8ddyQtH7I92g0gCXrimhfseeXltz5iarNHwwhjlJmItuHs0I","s":"می گویند دره های خشک آنتارتیکا با \u003Cb\u003Eزمین\u003C/b\u003E های خشک و بی آب و علف پوشیده از","si":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAESUgnEI4kSwq2Mrxo-CxCwjKcIGjUKMwgBEg2RAbQBjwEQD0YwLz89GiDp-GVXZsY8ddyQtH7I92g0gCXrimhfseeXltz5iarNHwwhjlJmItuHs0I","sm":"مشابه","th":195,"tu":"http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcTik2AHQBl7kdfTmvuXCth7CEDC9nVCwTX3mLyEU2JbpvSqKfPP","tw":100}

{"fn":"Slow-Loris.jpg","id":"09KGeLOX4zEEDM:","is":"600\u0026nbsp;\u0026#215;\u0026nbsp;415","isu":"pourali.net","ity":"jpg","msm":"اندازه‌های بیشتر","msu":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAQSSwnT0oZ4s5fjMRo3CxCwjKcIGi4KLAgBEgaDBYQFiAUaIOSPJnRbk0hXYCIJsGX25tP4iEW5efWWa49GK09Kx6S3DCFJyGgsgKoCtg","s":"یکی از جذاب ترین، شیرین ترین و خجالتی ترین پستانداران روی \u003Cb\u003Eکره ی زمین\u003C/b\u003E است.","si":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAESSwnT0oZ4s5fjMRo3CxCwjKcIGi4KLAgBEgaDBYQFiAUaIOSPJnRbk0hXYCIJsGX25tP4iEW5efWWa49GK09Kx6S3DCFJyGgsgKoCtg","sm":"مشابه","th":187,"tu":"http://t2.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcT8XCUockpmUBK18p8OxnyE9bDZIfhka5iEu-XEuZCkCIvKDvtH","tw":270}

{"fn":"logo4.gif","hh":247,"hw":204,"id":"spPP0iaPnkXEiM:","is":"279\u0026nbsp;\u0026#215;\u0026nbsp;338","isu":"ali-jahanifar.blogfa.com","ity":"gif","msm":"اندازه‌های بیشتر","msu":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAQSWAmyk8_1SJo-eRRpECxCwjKcIGjsKOQgBEhP3ApwCnQL4BIoD9gL2BIsDugQRGiCk-5w0SbR3R2cnVuOp-2nllEbKnAWX-k35hFeqh2oGigwhHnHFm_1j-ZFw","s":"عمیق ترین دریاچه \u003Cb\u003Eی\u003C/b\u003E جهان: بایکال در روسیه(باعمق1940متر)","sc":1,"si":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAESWAmyk8_1SJo-eRRpECxCwjKcIGjsKOQgBEhP3ApwCnQL4BIoD9gL2BIsDugQRGiCk-5w0SbR3R2cnVuOp-2nllEbKnAWX-k35hFeqh2oGigwhHnHFm_1j-ZFw","sm":"مشابه","th":154,"tu":"http://t3.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcSH217O_YXDyGlfiAVCo6xgwp0QHW-jqMqYO9kcQ8xs9OLR1uNT","tw":127}

{"cb":6,"cr":6,"fn":"Google-Earth-v5.1.7938.jpg","id":"9l0RNehBGq8UhM:","is":"467\u0026nbsp;\u0026#215;\u0026nbsp;388","isu":"padash.net","ity":"jpg","msm":"اندازه‌های بیشتر","msu":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAQSVwn2XRE16EEarxpDCxCwjKcIGjoKOAgBEhLaBtcG3gbfBvAH8QfvB_1wH-wcaIPqJbXf3mYu4TM-3tIs20em8MIKJEMiXencQV57behN5DCHzOVGbHWe5yA","s":"مشاهده \u003Cb\u003Eی کره ی زمین\u003C/b\u003E به صورت سه بعدی و از فضا.","sc":1,"si":"/search?q=%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%DA%A9%D8%B1%D9%87+%DB%8C+%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86\u0026sa=X\u0026biw=1360\u0026bih=561\u0026tbm=isch\u0026tbs=simg:CAESVwn2XRE16EEarxpDCxCwjKcIGjoKOAgBEhLaBtcG3gbfBvAH8QfvB_1wH-wcaIPqJbXf3mYu4TM-3tIs20em8MIKJEMiXencQV57behN5DCHzOVGbHWe5yA","sm":"مشابه","th":205,"tu":"http://t1.gstatic.com/images?q=tbn:ANd9GcT6_ZwwuOwEWv1YfyBAnfgC-OxSliu1Uayw-JfNFa5qHjoRAf7p","tw":246}